1. İSÇ Edebiyat ve Sinema Seçkileri

Nobel, Pulitzer, Booker, Nebula, Hugo ve niceleri… Her biri, farklı dallarda dağıtılan prestijli ödüller. Çoğunun ise nasıl verildiği büyük bir muamma. Hâlbuki bu somut başarı örnekleri, yeni sahibine büyük bir avantaj sağlamaktan geri kalmıyor. Edebiyatta mesela… Yazarlarını daha bilinir, aranır, ünlü kılıyor. Söyleşi teklifleri ardı ardına geliyor, imza günleri ve röportajlar için tarihler alınıyor. Yazarın külliyatına koca bir etki bırakıyor ve satışlarının çılgınca artışına sebep oluyor. Hakkında konuşulan, tarihteki izini kalınlaştıran, yeni eserleri için beklenen kişi haline geliyorlar. Bense bu tür ödüllerin gitgide yapaylaştığını ve yalnızca bahsettiğim kapitalist oyuna birer yakıt misali uygulandığını düşünüyorum. En azından onları sürekli takibim bana bunu gösterdi. Bu yüzden yıldım ve tükettiğim eserlere odaklandım. Kendi seçkimi hazırladım. Onlar gibi değeri olmasa da ya da üreticisine katkı sağlamasa da, huzurla kabul edebildiğim bireysel seçimlerim bunlar. Her sene yapmak için kurdelesini şimdi kesiyor ve “1. İSÇ Edebiyat ve Sinema Seçkileri”ni tanıtıyorum.

Bu konu hakkında daha detaylı yazmayı ve ödüllerin ne tür kriterler/değerlendirmeler baz alınarak dağıtıldığına değinmeyi planlıyordum. Ancak yakın zamanda açıklanan ve kullanıcıları tarafından oylanarak seçilen Goodreads sitesinin seçimlerine gelen yorumları okudukça vazgeçtim. Kimse -hangi kategori olursa olsun- en çok oylanana oy vermediği ve neden o kitabın seçildiğini anlamadığını belirtiyordu. Sinir bozucu buldum, garipsedim, kafama yatmadı. Devamında ise “neden kendi derlememi oluşturmuyorum ki,” sorusuna yöneldim. Bu yüzden yaklaşık iki aydır üzerinde uğraştığım dosyayı paylaşmak için ise bu günü seçtim.

Bu yıl boyunca okuduğum kitapları ve izlediğim filmleri düzenli olarak not aldım. Çünkü arşivleme dürtüm yüksek; bunu keyifli buluyor aynı keyifle uyguluyorum. Film değerlendirmelerime denk gelmiş olabilirsiniz; Eylül 2024’ten beri burada paylaşmaktayım. Kitap değerlendirmelerime ise Ekim 2024’te başlamışım. Onları ise Goodreads hesabım üzerinden yapıyorum. Edebiyat ve sinema seçkimde bu iki yerdeki yorumlarımı ve düşüncelerimi tekrar inceledim. Onlar doğrultusunda son seçimlerimi yapıp kazananları belirledim.

2025 yılında okuduğum tüm kitapları ve izlediğim tüm filmleri bir dosyada birleştirdim ve kendimce uygun gördüğüm bölümlere ayırdım. Bu kategorilere uyan mantıkla listelemelerimi oluşturdum. Hangi eserin nerede yer alacağını kararlaştırdıktan sonra gönlümce elemeler yaptım. Her kategoride en az beş adetlik bir kısa liste oluşturdum. Burada ise, belirlediğim bazı kurallar doğrultusunda, en az bir adet olacak şekilde kazananlarımı seçtim.

Bunları inceleyebilmeniz için sizinle sadece görüntülenebilir şekilde erişebileceğiniz çevrim içi dosyamı paylaşacağım.

Kategorilerimi ayarlarken tükettiğim eserlerin sayısına ve biçimine dikkat ettim. Buna göre aşağıda belirttiğim dallarda seçimlerimi yapmayı uygun buldum. Kazanları ise karşısında görebilirsiniz:

Edebiyat

• Yılın Kısa Öyküsü / Novellası = “Dinozorlarla Karıncaların Öyküsü” - Cixin Liu

  
  

• Yılın Kurgu Dışı Kitabı = “Öğretmenim Mori’yle Salı Buluşmaları” - Mitch Albom

  
  

• Yılın Şiir ve Tiyatro Metni = “Hiçliğin Bilgisi” - Fernando Pessoa

  
  

• Yılın Roman(lar)ı = “Hyunam-dong Kitabevi” - Hwang Bo-reum

(İkinci seçimimi görmek için dosyayı inceleyebilirsiniz)

• Yılın Gri Mürekkep Ödülü = “Yüce Tanrı Pan” - Arthur Machen

  
  

• Yılın Kitap Kapakları = (Dört adet seçimimi görmek için dosyaya bakınız)

  
  

Sinema

• Yılın Kitap Uyarlaması Film(ler)i = “Arrival” (Geliş) - Denis Villeneuve

(İkinci seçimimi görmek için dosyayı inceleyebilirsiniz)

• Yılın Animasyonu / Belgeseli = “Loving Vincent” - DK & Hugh Welchman

  
  

• Yılın Film(ler)i = “Split” (Parçalanmış) - M. Shyamalan

(İkinci seçimimi görmek için dosyayı inceleyebilirsiniz)

• Yılın Patlamamış Mısır Ödülü = “THX 1138” - George Lucas

  
  

• Yılın Film Afişleri = (Dört adet seçimimi görmek için dosyaya bakınız)

Her bir kategorinin kazananı ve onlar için yazdığım seçim nedenlerini de dosyadaki en son sekmelerde bulabilirsiniz.

Açıklamalarımı fazla uzatmamak adına alakalı bilgilerin hepsini bu dosyadaki “Kurallar” kısmına ilave ettim. Yine aynı şekilde her kategorinin sekmesinde eserlerin bazı bilgilerine ulaşacaksınız. Oluşturulan dosya ile ilgili geri bildirimleriniz ve tavsiyeleriniz olursa yorumlarınızı benimle paylaşabilirsiniz.

Edebiyat ve sinema dünyasına hiçbir katkısı olmayacak, satış rakamlarını artırmayacak ancak göz gezdiren meraklı zihinlere tavsiye olabilecek seçkimin tümünü görüntülemek için aşağıdaki bağlantıyı kullanabilirsiniz.

“1. İSÇ Edebiyat ve Sinema Seçkileri”

Peki ya sizin bu sene tükettiğiniz eserler arasından en sevdiğiniz edebiyat ve sinema eseri nedir?